Gelincik Bitkisinin Kullanım Alanları Ve Faydaları

15 Şubat 2021

Gelincik, kırmızı ve güzel görünümü ile çoğumuzun bildiği çiçeklerden bir tanesi ve bilimsel olarak Papaver rhoeas olarak adlandırılıyor. Temel olarak Güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya’nın sıcak bölgelerine has olan bu çiçek, günümüzde dünyanın iklimi uygun olan her yerinde bulunuyor.
Kuru, besleyici ve mineral zengini toprakları tercih eden gelincik, tren yollarına ve tarlalara yakın olmayı seviyor. Pek çok bahçe ve parkta da süs bitkisi olarak kullanılıyor.
Yıllık bir bitki olan gelincik, 30-80 cm arası bir boya sahip ve çiçekli kısımları Haziran-Ağustos ayları arasında açılıyor. Tazeyken kokulu olmasına rağmen kurutulduğu zaman kokusuz bir hale geliyor. Meyvesi ise 1-2 cm uzunluğunda oval ve tüysüz bir kapsül şeklinde ve içerisinde birkaç tane koyu kırmızı tohum barındırıyor.
Bitkinin tüm yeşil kısımları tüylü ve hasar görecek olursa beyaz bir akıntı üretiyor.

Bitkinin Hangi Kısımları Kullanılıyor?
Bitkisel tıpta bitkinin çiçekleri ve tohumları kullanılıyor. Yeni açılan çiçeklerin yaprakları kuru havada nemi buharlaştıktan sonra toplanıyor.
Bu yapraklar daha sonra olabildiğince hızlı şekilde gölgede ve mümkünse 40 derece sıcaklıkta kurutulmalılar.
Kurumuş olan yapraklar daha sonra kuru bir yerde kapalı kaplarda saklanabilirler. Genelde ekstrelerde, bitki çaylarında ve öksürük şurubunda kullanılıyorlar.
Tohumları ise yenebilir durumdalar. Kurutuluyorlar ve ya bütün olarak ya da toz haline getirilerek tüketiliyorlar. Tohumlardan yağ elde ederek yemek pişirmede kullanmak da mümkün.

Aktif Bileşenler ve Maddeler:
Çiçeğin yapraklarında alkaloidler bulunuyor.
Buna ek olarak flavonoidler ve polisakkaritler de var.
Gelincikteki alkaloidler haşhaş bitkisindekine benzerler ancak birebir aynısı değildirler. Çok daha zayıf etkileri var ve bağımlılık yapıcı olarak görülmüyorlar.

Antik Bir Bitki
Gelincik antik Mısır medeniyetinde iyi bilinen ve popüler bir bitkiydi ve onu pek çok kabartmada görmek mümkün. Arpa ile birlikte pek çok Mısır eserinde görülebiliyor.
Antik Yunanlılar ve Romalılar da gelinciği bir gıda olarak kullandılar ancak çağlar içerisinde bitkinin ekstraktı ağrı kesici olarak işlev görmeye başladı.

Gelinciğin Tıbbi Kullanımları
Gelinciğin yaprakları çok uzun süredir zayıf anestezik, analjezik, rahatlatıcı ve yatıştırıcı özellikleri için kullanılıyor.
Yapraklardaki bileşenler bitkinin yumuşatıcı, balgam söktürücü özelliklerinden sorumlular ve bu da onun neden bitkisel tıpta boğaz tahrişlerini, öksürüğü, bronşiti, astımı ve bademcik iltihabını tedavide kullanıldığını açıklıyor.
Bu bitki genelde hatmi çiçeği, meyan kökü, sığır kuyruğu ve ebegümeci ile birlikte kullanılıyor ve solunum sistemi problemlerinde değerlendiriliyor.
Ayrıca anksiyete ve stresten, uykusuzluktan kaynaklanan hazımsızlığa, uykusuzluğa ve huzursuzluğa karşı da bir tedavi olarak kullanılıyor.
Çocuklar, yaşlılar ve diğer ilaçları tolere edemeyen kişiler ile bunlardan fayda görmeyenler için özellikle faydalı görülüyor.
Gelinciğin yatıştırıcı etkisinin iyi ve huzurlu bir uykuya yardımcı olabileceği belirtiliyor. Bu nedenle bitki çaylarında kullanılıyor.

Mutfakta Kullanımı
Gelincik tohumları çiğ olarak tüketilebilirler veya pişirilebilirler. Tatmin edici bir aromaları vardır ve ekmeğe, keklere katılabilir, çorba ve salatalara eklenebilirler.
Tohumlar biraz küçük sayılırlar ancak büyük keselerin içerisinde toplaması kolay. Yemek tamamen güvenli çünkü bitkinin yeşil kısımlarında bulunan toksik alkaloidleri barındırmıyorlar.
Çekirdekleri presleterek zeytinyağı yerine yemeklerde ve salatalarda kullanılabilecek mükemmel bir yağ elde edebilirsiniz.
Çiçeğin yaprakları genelde bitkisel çaylara ve karışımlara kırmızı rengi için konuluyor. Yapraklardaki kırmızı boya, şaraplara da eklenebiliyor ve ayrıca ilaç sanayisinde hapları renklendirmek için kullanılıyor.
Geçmişte kumaş boyamak için de kullanılmış olmasına karşın maalesef renk uzun süre dayanmıyor.

Terapötik Dozlar
Çay olarak: 1-2 çay kaşığı kuru yaprakları kaynayan suya ekleyin ve 10-15 dakika kaynatın. Önerilen doz günde üç defa bir kupa kadar.
Tentür olarak: Günde üç defa 2-4 ml
Gelincik içeren tüm ticari karışımlarda üreticinin talimatları takip edilmeli.

Makalemizi emojilerle desteklemeyi ve yorum yapmayı unutmayınız.

Bu içeriğe emojiyle tepki ver.