Her Gün Çay İçmek Faydalı Mı Zararlı Mı?

02 Mayis 2021

Bu topraklarda gün çay ile başlar, çayla devam eder. Ülke içindeki tarihselliği insanlık tarihi açısından çok uzun olmasa da, çay içmeyi Türkiye halkı kadar sahiplenen dünya üzerinde çok fazla kültür yoktur. Yaprak türünden, demleme tekniklerine ve içimi sırasında kullanılan bardakların modeline kadar başlı başına günlük hayatın içinde bir kültür olan çay vazgeçilmez bir noktada yer alır.
Birbirinden güzel çay semaverleri, ince belli bardakları, porselen demlikleri ile kendisini aşan üretimlere neden olan çayın her haline bakarken yanında sunabileceğiniz özel ikramların tariflerini de bulabilirsiniz.
Çay müptelası bir millet olunca tüketim şekilleri konusunda bile hassas davranışlar ortaya çıkmakta. Son dönemde üretimine bağlı olarak tüketimi de artan çay poşetleri, sallama çay ismiyle halk arası literatürde kendisine yer bulsa da, bu poşetler içinde satılan ve bilinen siyah çayın yaprakları dışındaki başka bitkilerden elde edilen tozların da bitki çayı ve benzeri isimleri var.
Bu anlamda en doğru şekilde çay hakkında bilgi vermek gerekirse, çay ismi esasen içeceğin kendisine değil, bitkiye ait bir isimdir. Ancak zamanla oluşan yoğun tüketim sonrası bugün, her türlü bitki yaprağından elde edilen sıcak içecekler de çay olarak isimlendirilmektedir.

Çay Nedir? Özellikleri Nelerdir?
• Köken olarak tarihi çok eski zamanlara dayanan ve kaynağı Çin olan çay bitkisi, ilk zamanlarda herkesin tükettiği bir içecek olarak değerlendirilmemiştir.
• Bulunuşu ile ilgili ise milattan önce 3000 yıllarına dayanarak anlatılan bir Çin efsanesine göre; Çin İmparatoru ve bitki bilimcisi Shen Nung bir akşam vakti hizmetçisi su kaynatırken ve kendisi de ağacın altında otururken ağaçtan bazı yapraklar dökülerek suyun içine düşer sonrasında su, kahverengi bir renge bürünür, ortaya çıkan bu yeni sıvı imparatorun ilgisini çeker ve sıvıyı içer.
• Bu efsanenin bir benzeri de Hindistan’da anlatılır.
• Hintlilere göre çayı içen ilk kişi Buda’dır. Buda uyku bastırdığında bir çay yaprağını çiğneyip yorgunluğunu giderir.
• İşte çay çiçeği olarak da adlandırılan bitkinin bugünlere gelen yolculuğunun başlangıç noktası böyle anlatılmaktadır.
• Yoğun tüketiminin yanı sıra çay özellikleri ile de her zaman farklı bir bitkidir.
• Çay içmenin faydaları da keşfedildikçe daha sağlıklı yaşamak adına da çay içen kişilerin sayısı da artmıştır.

Çayın Faydaları Nelerdir?
Bizim kültürümüzde çayın faydaları siyah çayın faydaları akla geliyor olsa da tüm çay türlerinin yararları birbirine yakındır. Doğanın bir mucizesi olan çay faydaları açısından bir çok özelliğe sahiptir.
• Sindirimi düzenler ve bağırsakların rahat çalışmasını sağlar.
• İçeriğinde yer alan tein maddesi ile zihni harekete geçirir.
• Sıcak olarak tüketildiği için damarları gevşeterek kan akışını yavaşlatan bir etkiye sahiptir.
• Özellikle limonlu çayın faydaları arasında ömrü uzatma ve kanser riskini azaltma da olduğunu söyleyen araştırmalar mevcuttur.
• Yavaşlayan kan akışı ile vücudun kendini soğutmasını sağlayarak çok sıcak yaz aylarında harareti alır.
• Fazla kilolarınızdan özel çay diyeti gibi bitkisel kürlerle kurtulabilirsiniz.
• Çayın beyne faydaları da vardır. Çalışma verimini ve odaklanma kapasitesini artırdığı söylenmektedir.
• Sadece çayın değil çay buharının faydaları da bulunmaktadır.
• Çayın buharına gözlerinizi dikkatli şekilde 1-2 dakika tuttuğunuzda ya da ılık poşet çayla gözlerinize 1-2 dakika pansuman yaptığınızda göz yorgunluğu, çapaklanma gibi göz rahatsızlıklarını hafifletebilirsiniz.

Çayın Zararları Nelerdir?
İçim zevki ve faydalarının yanı sıra çayın zararları ise az sayıdadır. Çayın faydaları bilimsel olarak da biliniyor olsa da fazla tüketiminde ya da içindeki kafein gibi maddelere hassasiyeti olan kişilerde zararlı bir içeceğe de dönüşebilmektedir.
• Sık tüketime bağlı dişlerde sararma yaratabilir.
• Kan emilimini düşürebilir.
• Demir eksikliğiniz bulunuyorsa dikkatli tüketmenizde fayda var.
• Çayın bebeklere faydaları olup olamayacağı konusunda hassas olunmalıdır.
• Demir emilimini düşürdüğü için çocukların içmemesi daha iyidir.
• Aç karnına fazla içildiğinde mide rahatsızlığına sebep olabilir.

Çay Çeşitleri Nelerdir?
Günümüz üretim teknolojisi sayesinde çok sayıda alternatif çay çeşitleri bulunur.
• Öncelikle iki temel çeşit olarak, çayın hasadının ardından geçirdiği işlemlere göre farklılık oluşturan yeşil çay ve siyah çaydan bahsedilebilir.
• En çok tüketilen çay çeşidi olan siyah çay, içinde yoğun miktarda tein maddesi barındırırken yeşil çay, kahveden bile fazla oranda kafein içerir.
• Hiçbir fermantasyon işlemine girmeden üretilen beyaz çay da, çay bitkisinden elde edilen diğer türdür.
• Yeşil çayda bulunan daha çok otsu bir tada göre beyaz çay içildiğinde damakta kavunsu bir tat bırakır.
• Beyaz çay demlendiğinde ise açık sarı bir renge sahip olur.
• Pahalı bir çay türü olan beyaz çay dışında yine az fermente edilen ve yeşil çay ile siyah çay arasında kalan Oolong isminde de bir tür vardır.
• Japonların daha çok tükettiği Oolong çayı gibi Uzak Doğu’da aromatik birçok farklı çay çeşidi bulunur. Çin’de kullanılan ve toprağımsı bir tada sahip olan Pu-Erh çayı isminde ayrı bir tür daha bulunmaktadır.
• Esasen yeşil çayın bir türü olan Pu-Erh, işlenerek ve uzun süre bekletilerek elde edilen kırmızı yapraklarıyla, siyah çayın bir alt türü olarak da kategorize edilmektedir.
• Kimi yerlerde Pu-Erh çayı, kırmızı çay olarak geçmektedir.
• Çay bitkisi dışında rezene, nane gibi pek çok bitkinin de çayı, ayrı bir kategori içinde çay çeşitleri arasında yer alır.

Makalemizi emojilerle desteklemeyi ve yorum yapmayı unutmayınız.

Bu içeriğe emojiyle tepki ver.